Freule pauline berg biografie




[1] Ets door Pieter de Mare naar een tekening van Christina Chalon. Uit Joh. le Francq van Berkhey, Zinspelende gedigjes, Leyden De bundel dankt zijn aantrekkelijkheid vooral aan deze illustraties in de stijl van Adriaan van Ostade.



P.J. BuijnstersGa naar eind*Ga naar eind*

Nederlandse kinderboeken uit de achttiende eeuw

‘Dit is de eeuw, waarin men naamentlyk voor kinderen schryft’
Betje Wolff, Proeve over de opvoedingGa naar eind1

Ons onderwerp - het achttiende-eeuwse kinderboek - ligt eigenlijk op het raakvlak van neerlandistiek en historische pedagogiek. Het gevaar dreigt dan altijd dat men elkaar de eer gunt. De neerlandicus zal gauw denken: is dat wel literatuur? En de pedagoog blijkt toch dikwijls hoofdzakelijk geïnteresseerd in sturing van het actuele kinderboekenbestand. Voor hem is het oude kinderboek in het gunstigste geval iets waarnaar soms met een zekere vertedering wordt gekeken, vaker nog met wrevel, omdat het vanuit modern-pedagogisch inzicht als verouderd, ja als gevaarlijk wordt beschouwd. Zo'n instelling lijkt niet ideaal voor enig historisch onderzoek. Tenslotte zijn die oude kinderboekjes nooit voor ons - volwassenen uit later tijd - gemaakt. Wij zijn hier in dubbel opzicht voyeurs van het verleden.

Familiegeschiedenis als collectieve (auto)biografie. De dominee en de alchemist

Alchemistische cyclus bij in Azoth sive aureliae van Basilius Valentinus uit Familiemythe als collectieve (auto)biografie De dominee en de alchemist Otto Knottnerus Hun stamgoed zal geweest zijn het adellijk goed Obernhausen in de Donaupfalz, waarom de eerstbekende persoon (Johannes Michaelis Knottnerus) zal gezegd hebben: Obernhausen ist mein! […] Oberhaus is een sterk kasteel tegenover Passau gelegen, op eenen berg aan den mond van het riviertje Ilm in Nederbaiern. Bij deszelfs verlating heeft de Roomsch Katholieke geestelijkheid zich hetzelve aangematigd, doch in nieuwere tijden is het weder gesaeculariseerd of wereldlijk gemaakt en de vestingwerken zijn met vele posten vermeerderd geworden. Met het Oberhaus is door een voortloopende muur het slot Niederhaus verbonden.1 Het is bijna een halve eeuw geleden dat Lawrence Stone het begrip collectieve biografie introduceerde.2 De term is Weberiaans gekleurd. Hij brengt niet alleen de levens van de groepsleden in al hun verschillende dimensies in kaart, maar houdt ook rekening met zelfreflectie, het bewustzijn van de groepsleden van datgene wat hen onderling bindt en scheidt van de wereld om hen heen, kortom de groepsidentiteit en de daarmee verbond

Aantekeningen:

1) Verschillende plannen tot een levensbeschrijving, sinds Bellamy's dood tot de oprichting van de Gedenkzuil op het graf van Jakobus Bellamy, door W.A. Ockerse en A. Kleyn - Ockerse (Haarlem, Wed. A. Loosjes Pz. ).

1o. kleyn, hinlópen en rau hebben hun voornemen nooit uitgevoerd.

kleyn: brief van Kleyn aan v. Sonsbeeck, 26 Maart , hs. Z.G. ‘hetzelfde plan, dat gij kunt uitvoeren heb ik moeten laten vaaren, hoewel Bellamy er mij zelve toe beroepen had, omdat er mij de nodige bouwstof toe ontbrak’; Gedenkzuil blz. (noot).

kleyn en hinlópen: beiden waren aan een levensbeschrijving begonnen, volgens Aant. J.W. te Water (hs. Z.G.).

hinlópen: volgens Recensent ook der Recensenten, , IV blz.

hinlópen en rau: volgens Gedenkzuil blz. 3.

rau: volgens v.d. Palm, Herinneringen blz. ‘om de nagedachtenis van zijnen ontslapenen vriend door eene redevoering te vereeuwigen’.

2o. ds. kuipers hield in een ‘voorlezing’ over B. in Het Zeeuwsch Genootschap: (Gedenkzuil blz. 2, noot), ‘met plan van hetzelve ter drukpers te zenden’, waartoe hij het ‘aan de beoordeeling’ van Bellamy's vrienden ‘overgaf, die alle het plan goedkeurden, uitgenomen é&

Donderdag 18 januari werd de tweede (en uitgebreide) druk van het boek over het stadhouderschap van prins Hendrik door Rogier Moulen Janssen aan ambassadeur Hentges op de Luxemburgse ambassade in Den Haag overhandigd. De heer Mike Hentges bleek zeer ingenomen met deze publicatie, waarmee de langdurige én bijzondere band tussen Luxemburg en Nederland nog eens extra wordt onderstreept.

Van tot waren Nederland en het groothertogdom Luxemburg door een personele unie verbonden. Prins Hendrik van Oranje-Nassau (), jongste broer van koning-groothertog Willem III, speelde hierin een belangrijke rol. Bekend als &#;le Prince Henri des Pays-Bas, Lieutenant-Représentant du Roi-Grand-Duc&#; functioneerde hij vanaf tot aan zijn vroege dood in als stadhouder in Luxemburg. Een verlegen man, die indien nodig ook gedecideerd kon optreden. De eerste jaren van zijn stadhouderschap verliepen moeizaam, maar na verloop van tijd dwong hij door zijn optreden bij regering en volk steeds meer respect af. Hij verdedigde de belangen van ‘zijn’ Luxemburg met verve. De prins moest vooral in , het jaar van de “Luxemburgse kwestie”, laveren tussen de verschillende politieke belangen van zijn broer en de regeringen van Luxemburg, Nederland, Pruisen en Frankrijk. Hij wist echter op cruciale momenten het ove

Wie waren de ‘Vrouwen van Trouw’?

De een fietst dagelijks 50 kilometer over de Veluwe om krantenkopij af te leveren, de ander luistert stiekem naar Radio Oranje en tikt wat ze hoort vervolgens uit voor de illegale Trouw, weer een ander coördineert de verspreiding van de krant in de omgeving Amersfoort, Assen of Barneveld. Zoveel verzetsvrouwen met zoveel verschillende levensverhalen.

In dit overzichtsartikel leest u alle biografieën van de verzetsvrouwen die deze krant bijna tachtig jaar na de oorlog nog wist op te speuren voor het onderzoeksproject ‘De vrouwen van Trouw’. In de literatuur over dit oorlogsverleden komen maar weinig vrouwen terug: zo’n Nu kunnen er vele namen worden toegevoegd aan de geschiedenis van de illegale Trouw, in de oorlog een van de grootste ondergrondse bladen.

Alleen vrouwen van wie de betrokkenheid bij Trouw voldoende is aangetoond, zijn opgenomen in deze alfabethische lijst. Dat betekent dat ze worden genoemd in ten minste twee historische bronnen, of in bronnen waarin ze zelf vertellen over hun werk voor de illegale Trouw. Hoe dit onderzoek precies is uitgevoerd,leest u in dit verhaal.

De biografieën zijn gebaseerd op informatie uit deze bronnen, zoals het oorlogsarchief van Trouw, regionale archieven, maar vooral: vele privéar