Biografie nijhoff bart slijper

Biograaf Bart Slijper laat het mysterie dat Martinus Nijhoff heet zorgvuldig intact

Toen Martinus Nijhoff () in reageerde op een enquête naar onder- en overschatte schrijvers, beklom hij een van zijn stokpaardjes. Stelselmatig onderschat, vooral in Nederland, waren volgens hem auteurs die wisten te verdwijnen in hun werk. Ze hadden ‘de kunstenaar laten sterven, opdat het kunstwerk leve’.

Shakespeare, van wiens privébestaan we zo goed als niets weten, was daarvan het ­ultieme voorbeeld. Daarmee huldigde Nijhoff een opvatting die niet alleen haaks stond op de romantische geniecultus, maar ook een ideaal dat hij zelf in praktijk probeerde te brengen. Voor zover hij een monument wilde oprichten was het niet tot zijn eigen eer en glorie. In het optimale geval viel dat monument samen met het oeuvre waaruit hij zichzelf had weggeschreven.

Dat zou wel eens de reden kunnen zijn waarom het zo lang heeft geduurd voor zijn biografie er kwam. Henriëtte en A. Roland Holst, Slauerhoff, Vestdijk en Du Perron, om maar wat van zijn tijdgenoten te noemen, hebben al lang een uitgebreide levensbeschrijving. Maar Nijhoff wilde zijn biografen voor blijven en wiste zijn sporen zoveel ­mogelijk uit.

Een vrome moeder en dramatische levensfeiten

Met Elk woord ging ademhalen, van neerlandicus en p



Bart Slijper Martinus Nijhoff biografie Elk woord ging ademhalen recensie en informatie over de inhoud. Op 6 september verschijnt bij uitgeverij Prometheus de biografie van de Nederlandse dichter Martinus Nijhoff, geschreven door Bart Slijper.

Bart Slijper Martinus Nijhoff biografie Elk woord ging ademhalen recensie en informatie

Als de redactie het boek leest, kun je op deze pagina de recensie en waardering vinden van Elk woord ging ademhalen, Het leven van de dichter Martinus Nijhoff. Het boek is geschreven door Bart Slijper. Daarnaast zijn hier gegevens van de uitgave en bestelmogelijkheden opgenomen. Bovendien kun je op deze pagina informatie lezen over de inhoud van de biografie van dichter Martinus Nijhoff.

Elk woord ging ademhalen

Het leven van de dichter Martinus Nijhoff

  • Auteur: Bart Slijper (Nederland)
  • Soort boek: biografie
  • Uitgever: Prometheus
  • Verschijnt: 6 september
  • Omvang: pagina&#;s
  • Uitgave: gebonden boek
  • Prijs: € 39,99
  • Boek bestellen bij: Bol / Libris

Flaptekst van de biografie van dichter Martinus Nijhoff

Martinus Nijhoff () is altijd gezien als een magiër, wiens suggestieve poëzie glashelder is en tegelijk vaak raadselachtig blijft. Het bekendste voorbeeld hiervan is ‘Awater’, dat volmaakt begrijpelijk is zonder dat ook maar één lez

Boekrecensie: Het ging om de vorm en niet om de vent, vond dichter Martinus Nijhoff. Wat blijft er dan over voor de biograaf?

In het land der letteren was Martinus Nijhoff () tegelijk een hooggewaardeerd dichter en een raadselachtige eenling. Zijn naam leeft voort in de al even geheimzinnige gedichten Awater en Het uur U. Twee eerdere pogingen om een biografie van Nijhoff te schrijven mislukten, al figureren de deelpublicaties van Andreas Oosthoek en Marja Pruis wel in de noten van de biografie die Bart Slijper nu publiceert.

Volgens Nijhoff moest de dichter uiteindelijk in zijn werk verdwijnen, het ging om de vorm en niet om de vent. Slijper legt goed uit dat Nijhoff ernaar streefde een kunstwerk autonoom te laten zijn, ‘losgeraakt en onafhankelijk van de emoties van de dichter’. Wat blijft er dan over voor de biograaf?

Al te vaak wordt in biografieën van schrijvers gezocht naar de relatie tussen het werk en het leven. Slijper kiest nadrukkelijk voor een andere aanpak, hij beschrijft vanuit de poëzie van Nijhoff hoe de dichter te werk ging. Zo geeft hij voorbeelden van gedichten die nog tijdens het corrigeren van de drukproeven werden herschreven. Ook spannend is te lezen hoe de niet-gelovige Nijhoff werkte aan zijn Bijbelse spelen, zijn toneelwerk en zijn vertalingen.

Martinus Nijhoff heeft eindelijk zijn biografie gekregen ★★★★☆

Zelfs mensen die zelden poëzie lezen kennen dichtregels van Martinus Nijhoff. Zoals het begin van het beroemde gedicht Het uur U: ‘Het was zomerdag./ De doodstille straat lag/ Te blakeren in de zon./ Een man kwam de hoek om.’ Eindeloos is er gediscussieerd, in klaslokalen en collegezalen, over wie die man was in dit beroemde gedicht. De man die alles stillegt, die spanning oproept, maar ook muziek. Is hij een soldaat? Is hij de dood zelf?

Ook een Nijhoff-personage uit een ander verhalend gedicht is beroemd geworden: Awater. Alweer zo’n vage én herkenbare figuur. ‘Hij komt langs mijn raam./ De avond blauwt, hij komt er weer vandaan./ Hij werkt op een kantoor, heet daar Awater.’ Hij is de ‘reisgenoot’ die de ik-figuur zoekt na de dood van zijn broer. Hij is ieders reisgenoot, een Elckerlyc.

Over de auteur
Aleid Truijens schrijft sinds voor de Volkskrant, vooral over literatuur, non-fictie en onderwijs. Zij publiceerde twee romans en twee biografieën, over F.B. Hotz en Hella S. Haasse.

Naar Awater werd een poëzietijdschrift genoemd, naar Martinus Nijhoff de belangrijkste prijs voor literair vertalers. De titel van zijn gedicht De moeder de vrouw werd in het thema van de Boekenweek. ‘Zij was alleen aan de

Liefdevol portret van Martinus Nijhoff, een groot woordkunstenaar

‘Alles was vermomming bij hem, ieder leven dat hij voorgaf te leiden. Van de buitenkant leek het misschien één leven, maar het was niet anders dan een reeks gedaantes, steeds weer andere gedaanteverwisselingen. (…) Met een groot verlangen, zich verstaanbaar te maken voor de mensen – waar hij zelf niet toe behoorde.’ Zo karakteriseert een van de vrouwen in zijn leven Martinus Nijhoff: ‘Om die reden heeft hij zich zijn leven lang uitgedrukt in de taal van de ziel, in gedichten. Spreken, als een mens van hart tot hart is hem niet gegeven geweest’, besluit ze.

Het beeld dat Bart Slijper met zijn Nijhoff-biografie schetst, sluit naadloos aan bij deze constatering: een rusteloze man die zich niet kon of wilde binden aan mensen, spullen of woonplaatsen, een taalkunstenaar in de zuiverste zin van het woord, die als een juwelier of een horlogemaker woorden en zinnen aaneensmeedde tot gedichten, vertalingen, toneelstukken en psalmberijmingen.

Vormen

Slijper citeert zeer doelmatig uit Nijhoffs teksten en slaagt erin de sluimerende link met diens leven te suggereren. Want uitgerekend Nijhoff is niet een dichter die zijn gevoelens en gedachten rechtsreeks op papier zette. Niet voor niets heet een van zijn bundels Vorm