Rudi wester schreef de biografie van deze linkse auteur
Rudi Wester schreef een boeiend boek over Jef Lasts levenslange zoektocht naar liefde en rechtvaardigheid
Aspirant-adelborst. Boerenknecht. Mijnwerker. Assistent-bedrijfsleider in een zijdefabriek. Overtuigd Marxist. Matroos. Amerika-ganger. Medebeheerder van een jongenshuis. Tolk-vertaler. Talenwonder. Propagandist en explicateur van de betere film. Arbeider in een snijmachine- en een manometerfabriek. Acteur. Invalonderwijzer. Spanjestrijder. Antifascist. Verzetsman. Onderduiker. Homo-emancipator. Leraar op Bali. China- en Japan-kenner. Radio- en tv-persoonlijkheid. Provo op Leeftijd.
Het zijn nog lang niet alle rollen die Jef Last in zijn leven vervulde. En een mens zou haast vergeten dat hij naast dit alles een uiterst productieve schrijver was, die zelfs onder de moeilijkste omstandigheden voor een vrijwel onophoudelijke stroom van publicaties zorgde.
’s Mans levensgeschiedenis is, zo blijkt uit Bestaat er een raarder leven dan het mijne? Jef Last niet eens een verhaal van twaalf ambachten en dertien ongelukken. In veel functies sloeg Last geen slecht figuur. Vaak viel hij op door een tomeloze energie en inzet.
Wat niet hielp, was dat Last wel te allen tijde graag het middelpunt bleef. Naar anderen luisteren had niet zijn voorkeur. Temperament won het geregeld van
Bestaat er een raarder leven dan het mijne?
Hij brak met zijn bourgeoisfamilie maar werd teleurgesteld door het communisme
De linkse activist Jef Last () was overal waar iets gebeurde, maar kreeg met iedereen ruzie. Dat blijkt uit de zeer prettige biografie die journalist Rudi Wester schreef.
[Recensie] Stel dat je aan een millennial moet uitleggen wie Jef Last was. Dan begin je met te zeggen dat het een linkse man was met altijd de juiste standpunten, dat hij als hij nu had geleefd naast Greta Thunberg zou zitten te protesteren, als belijdend homo voor de rechten van de LGBT-gemeenschap zou strijden en bij menige Black lives matter-manifestatie zou optreden. Vervolgens zou je erop wijzen dat Jef Last in zijn tijd altijd gecanceld werd (of zelf de anderen cancelde). Soms gebeurde dat omdat zijn opvattingen zijn tijdgenoten te ver gingen, maar meestal kwam het door hoe hij was – hij had namelijk een onmogelijk karakter.
Jef Last was een pratend hoofdpijndossier voor zijn omgeving, het archetype van de idealist die het persoonlijke en politieke nog geen minuut per dag van elkaar kan scheiden. Voorbeeldig als hij was in zijn keuze voor de zwakkeren, krijg je toch jeuk van zijn gelijk, dat hij altijd en overal voor honderd procent wilde halen. Hij is de horzel die hoe
ten, in een radio-uitzending van de VARA uit , over zijn middelbare schooltijd.
R.W.: ‘Gelukkig de biograaf die nog zijn onderwerp kan horen praten. De stem, de woordkeus, de reactie, de anecdotes die verteld worden zijn altijd veelbetekenend. Last heeft bijvoorbeeld, wat je helemaal niet zou verwachten bij een proletarisch en en serieus schrijver, een redelijk bekakte stem en hij zit vol onverwachte grappen. In het voetspoor van Richard HolmesGa naar eind2 hecht ik grote betekenis aan anecdotes, aan de weergave van dagelijkse gebeurtenissen, als metafoor voor de grote, “objectieve” lijn in een biografie’. Een voorbeeld. Jef Last aan het woord: ‘Ik ben de enige mens in de wereld die zijn beide oren verschillend kan bewegen. (Doet het kennelijk voor.) Ja, dat is bijzonder knap, hè? Ik was padvinder, dus ik kan er ook mee seinen en dat is erg prettig in de klas, als je antwoord wil hebben op een vraag tijdens een proefwerk. Ik bedoel iemand die achter je zit kan beter fluisteren dan dat jij je omdraait. En dan zei de leraar: wat doe jij daar Jef? Antwoordde ik: ach meneer, dat is van de zenuwen. Zei de leraar: dan mag jij vanmiddag nablijven en net zolang met je oren klapperen als je zelf zin hebt. En dan bleef ik na, zat lekker lang te klap
Recensie: Rudi Wester &#; Bestaat er een raarder leven dan het mijne? Jef Last, &#;
Tegenspraak als levenskracht
De romans en gedichten van Jef Last ( – ) worden nauwelijks nog gelezen. Niet erg, want de literaire waarde ervan is beperkt. Maar de man Jef Last, de belichaamde tegenspraak, die mag niet worden vergeten. Rudi Wester begon in aan een biografie van Jef Last, maar moest pas op de plaats maken wegens drukke werkzaamheden in de kunstsector &#; zo gaf ze tot leiding aan Leeuwarden Culturele Hoofdstad Na zag ze kans zich geheel op die biografie te concentreren. Begin verscheen Bestaat er een raarder leven dan het mijne? Jef Last &#; , inclusief noten, bibliografie en register bladzijden dik.
Wester schreef een rijk boek dat je stevig verankerd in je stoel moet lezen, want inleving in Jef Last is je in een storm begeven. Last was én initiatiefrijk én hyperactief – Wester veronderstelt dat hij anno nu als ADHD’er zou worden gediagnosticeerd.
Last was telg van een welgesteld, burgerlijk gezin, dat vanwege de overheidsfunctie van zijn vader om de paar jaar verhuisde. Het gezin woonde begin twintigste eeuw ook enige tijd in Leeuwarden, aan de statige Noordersingel. Zijn vader bejegende Jef met afstandelijke strengheid, zijn moeder verwende hem, een tegenstelling
Jef Last als visionair. Een biografie van Rudi Wester
Niet vaak zal er zo lang gewacht zijn op een biografie, als op die over de schrijver Jef Last (). Al in besloot Rudi Wester dat ze een biografie over hem wilde schrijven, één van de belangrijkste auteurs uit de (extreem)linkse beweging in Nederland. Over Henriette Roland Holst, Herman Gorter en Theun de Vries, maar ook Nico Rost en Jacques Gans (om slechts enkele voorbeelden te noemen) zijn de afgelopen decennia fraaie biografieën verschenen. Maar Rudi Wester moest na vijf jaar onderzoek voorrang geven aan andere projecten en heeft vervolgens een prachtige carrière gemaakt bij het Institut Néerlandais en het Literair Vertalingenfonds. Eind heeft ze de draad van haar mooie project Jef Last – Bestaat er een raarder leven dan het mijne? gelukkig weer opgepakt.
Toen ze destijds met dit karwei begon, was Jef Last nog niet eens zo gek lang overleden. Hij stierf op 15 februari en zijn ziekbed was lang en naar geweest. Last heeft zichzelf nota bene het laatste duwtje gegeven door – in de vrieskou en met ontbloot bovenlijf &#; een winternacht in de tuin van het Rosa Spierhuis door te brengen. Zijn laatste woorden waren, enigszins enigmatisch: ‘Het is alsof ik in een hele grote kathedraal ben.’ Had deze man, die een heel bruisend