Leo vroman gedichten
biografie: Leo Vroman
Leo Vroman [Gouda - ]
Leo had joodse ouders. Hij studeerde, na de Rijks-HBS in Gouda voltooid te hebben, van tot biologie in Utrecht. Tijdens zijn studie leerde hij o.a. A. Alberts, Kees Stip en Anton Koolhaas kennen. In deed hij als soldaat-wielrijder dienst op de Grebbeberg. In mei wist Leo Vroman met een zeilboot naar Engeland te ontkomen.
Vandaar reisde hij verder naar Nederlands-Indië. In Batavia maakte hij zijn studie af. Toen de Japanners Nederlands-Indië binnengevallen waren, werd hij krijgsgevangen gemaakt en verbleef in verschillende kampen (o.a. in Bandoeng, Tjilatjap, Batavia, Singapore, Osaka en Nagaoka). Na de Tweede Wereldoorlog kwam hij in New York terecht, waar hij werkte als wetenschappelijk onderzoeker (hematoloog) op het gebied van de bloedstolling. In zijn biochemisch vakgebied is zijn naam vastgelegd in het 'Vroman-effect': bepaalde bloedstollingsverschijnselen. Leo Vroman promoveerde in in Utrecht. In ontving Leo Vroman de Individual Science Award, Wayne State University, Detroit, MI.
Leo Vroman debuteerde in met de bundel 'Gedichten'. Hiervoor had hij al in diverse tijdschriften gedichten gepubliceerd. In trouwde hij met Tineke Sanders met wie hij sinds verloofd was. Ze kregen twee dochters: Geraldine in en Peggy A
Verhalen over een voorbije tijd
Autobiografie van een flat – Otto de Kat – Van Oorschot – blz.
Otto de Kat () is het pseudoniem van Jan Geurt Gaarlandt. Hij kocht enige tijd geleden, de flat terug waarin hij is opgegroeid. Het is een flat driehoog bij de Kralingse Plas in Rotterdam.
&#;Makelaars noemen het een appartement, of erger nog een loft&#;, schrijft De Kat. &#;Hij ligt op een hoek, ramen aan drie kanten, de hele dag valt de zon naar binnen ook als hij niet schijnt.&#;
Het is de flat van waaruit zijn ouders, Bill (bijnaam van Annie) en Hans zijn weggedragen.
De Kat noemt het een autobiografie, alsof de flat zijn eigen verhaal schrijft. Een ijkmoment is de dood van de laatste ouder, de moeder. Zij overlijdt en Otto en zijn oudere broer Karel Hendrik () halen samen de flat leeg en beginnen aan de verdeling van de spullen. Wat kan er weg? Wat moet er mee? Het lijkt een definitief einde van de toegang tot de flat, die zijn moeder altijd ‘het flat’ noemde. Broer Karel is dan al ziek.
&#;Karels gezicht was al niet meer hetzelfde, al langzaam maar zeker in Parkinsons netten verstrikt geraakt.&#;
Na de dood van zijn moeder hebben er enige tijd andere mensen gewoond, maar daar laat de flat zich niet over uit. Het gaat natuurlijk over de tijd dat het gezin Gaarlandt er
Gerrit Willems
Nóg een wereld. De tekeningen van Leo Vroman
1
De gedichten van Leo Vroman hebben een groot publiek. Sommigen van zijn lezers weten misschien ook nog dat hij belangrijk wetenschappelijk werk verricht. Als tekenaar is Vroman vrijwel onbekend.
Toch heeft Leo Vroman zijn leven lang getekend. In Gouda, als klein jongetje, tekende hij al veel en later op de hbs maakte hij er werk van om zijn schoolschriften uitbundig te naar eind1 Toen hij in in Utrecht ging studeren vestigde hij meteen de aandacht op zich met zijn tekeningen. Een jaargenoot, Pier Pennings, herinnert zich nog het opgewonden groepje dat op de slotavond van hun groentijd bij de studentenvereniging Unitas, rond Vroman samendromde. Terwijl iedereen nog wat onwennig en verlegen rondliep, vermaakte Leo Vroman zijn medenovieten door karikaturen van ze te tekenen.
Jaap Vroman, die ook in Utrecht studeerde, had zijn vrienden, onder wie A. Alberts en A. Koolhaas, de komst van zijn getalenteerde jongere broer al naar eind2 Mede door deze vrienden werd Leo Vroman al vlug betrokken bij het studentenblad Vivos Voco, waarin niet alleen zijn eerste gedichten verschenen maar ook zijn eerste illustraties. Voor de jaarboeken van Unitas tekende hij eveneens illustraties en vignetten (ill. ; )
Ode aan een liefde tot in de dood
Het is ruim een week voor de première van Hoe mooi alles, in een zaal in een klein Haags theater. Kees Hulst draagt nog niet de neus die van hem Leo Vroman maakt. Esther Scheldwacht nog niet het brilletje dat haar verandert in zijn Tineke. Toch zijn ze het sprekend. Scheldwacht: serieus en ingetogen. Hulst: charmant en onhandig.
Vier weken zijn ze aan het repeteren, maar de fase van 'lekker spelen', zoals Scheldwacht het noemt, is nog niet aangebroken. De woorden rollen nog niet helemaal vanzelfsprekend van de lippen en gisteren hebben ze een heel stuk tekst geschrapt. 'Het was nog te veel vertelling en te weinig theater', zegt Hulst.
Kant-en-klaar drama
In kreeg regisseur Leon van der Sanden het idee om ter gelegenheid van de ste verjaardag van Leo Vroman een concertante voorstelling op te voeren in de bibliotheek van Gouda, Vromans geboorteplaats. Kees Hulst zou de dichter vertolken.
Maar toen ging begin Leo Vroman dood. En kwam kort daarna Hoe mooi alles uit, Mirjam van Hengels biografie over de liefde van Leo en Tineke Vroman in oorlogstijd.
Van der Sanden: 'Dat was bijna kant-en-klaar drama.'
Hulst: 'Veel groter dan die ene voorstelling in Gouda. Ik heb producent Pim Wallis de Vries gebeld en heb gezegd: laat alles uit je hande
Poëzie
BOEKEN NR. 8, SEPTEMBER
Leo Vroman, Mirjam Van Hengel (sam.): En toch is alles wat we doen natuur. De mooiste gedichten over leven in en rondom ons.
door Dirk De Geest
En toch is alles wat we doen natuur. De mooiste gedichten over leven in en rondom ons. Enkele jaren geleden (in ondertussen al) overleed met Leo Vroman de oudste actieve dichter uit ons taalgebied. Het oeuvre waaraan hij tot kort voor zijn dood actief is blijven werken, mag uniek genoemd worden. Het resulteerde in een monumentaal aantal dichtbundels. In het verleden is die poëzie weliswaar meermaals verzameld tot lijvige boekdelen, maar de jongste jaren was Vroman ongemeen productief, met nieuwe accenten die aan zijn werk nog steeds een meerwaarde bleven verlenen.
Een integraal verzameld werk zit er niet meteen aan te komen (de tijd dat de canon op een brede waardering kon genieten, lijkt grotendeels voorbij), maar gelukkig is er toch deze nieuwe bloemlezing uit Vromans poëzie. Samensteller Mirjam van Hengel heeft alleszins haar best gedaan om van deze keuze een boeiende publicatie te maken. Eerder schreef zij over het echtpaar Vroman, een gedeeltelijke biografie die ook als theaterstuk in Nederland furore maakte. Haar persoonlijke contacten met Vroman vormen overigens mee