Pierre boulez biografie

Alle artikelen Artikel 3 van 4 in de reeks: Leaving Home

&#;Klankkleur&#; is, zeker voor leken, een lastig begrip in de muziek. Met de aflevering Colours in de serie Leaving Home doet Simon Rattle een dappere poging om muzikale kleur te definiëren. Of hij daar ook daadwerkelijk in slaagt of niet, het valt niet te ontkennen dat de selectie werken van voornamelijk Franse componisten wel degelijk anders klinkt dan de muziek van hun tijdgenoten.

De impressionisten Claude Debussy en Maurice Ravel leken als twintigste eeuwse muziekvernieuwers te zijn vergeten door Rattle in de voorgaande afleveringen, in Colours is er eindelijk ruim aandacht voor de klanken van beide meesters. Rattle spreekt over de warmte van het koper in Prélude à l&#;après-midi d&#;un faune van Debussy en de sensualiteit van de magistrale zonsopgang in Ravels Daphnis et Chloé. Het zijn beeldende werken die meer over textuur dan over de formele vorm en muzikale regels gaan, zoals dat in de Duitse traditie wel vaak het geval is.

Wederom is daar Stravinsky, die voor de schandaalpremìere Le Sacre du Printemps met De Vuurvogel triomfen vierde in Parijs. De muziek voor De Vuurvogel bevat een groot aantal twintigste eeuwse fascinaties, waaronder die voor het exotische, het oriëntaalse en de (vaderl



Pierre Boulez

Pierre Boulez is één van de componisten die na de Tweede Wereldoorlog radicaal met een schone lei wilden beginnen: de hele klassieke traditie moest overboord. En dan ging het niet alleen om de tonaliteit (het ‘normaal’ gebruiken van akkoorden), maar ook om de klassieke of dramatische vorm. De twaalf tonen van het octaaf werden, in navolging van Schoenberg en Webern, bepalend voor toonhoogte,… maar ook voor toonduur, klankkleur en luidheid. Boulez gaf met zijn ‘Structures’ meteen maar het meest extreme visitekaartje van het zogenaamde serialisme af. Hierna kon het alleen nog maar soepeler worden, en dat zag Boulez ook, door snel met het meesterwerk ‘Le marteau sans maitre’ te komen. Desondanks blijft ook dit werk vrij ontoegankelijk, hoe fascinerend ook. In zijn orkestmuziek laat Boulez zijn Franse gezicht zien: hier domineren sprankelende en geraffineerd gecomponeerde klankwolken. Aanraders zijn 'Rituel' en 'Pli selon pli'. Naast componist is Boulez ook beroemd geworden als dirigent. (TC)meer

 

Maarten Brandt: Wegen naar Boulez | De meester in dialoog met de traditie
(met een voorwoord van Ed Spanjaard)

blz., paperback, met tijdtabel, programmaoverzicht, discografie, lijst van composities, aanbevolen literatuur en register

Uitgeverij Nieuwe Druk, Arnhem

ISBN 94 08 6 - verkoopprijs € 22,50


 


Was ihr Theaterleute Tradition nennt, das ist nichts anderes als eure Bequemlichkeit und Schlamperei - Gustav Mahler

Pierre Boulez, de schepper van de mathematische werkelijkheid in de muziek. Zijn heelal is ons heelal, tenminste als we niet alleen goed luisteren maar ook goed analyseren. Dan pas hebben we toegang tot zijn heelal als hoorbaar beeld van zijn mathematische gedachten.

Hij is inmiddels negentig, in de leeftijd der sterken, en tegelijkertijd heel zwak en vrijwel blind. Een era lijkt ten einde te lopen. Precies twintig jaar geleden, in , verscheen Wegen naar Boulez, toen een unicum en tevens mijlpaal in de muzikale geschiedschrijving in het Nederlands taalgebied. In het voorwoord tot de heruitgave refereert Maarten Brandt aan een uitspraak van Marius Flothuis (), componist, musicoloog en voormalig artistiek directeur van het Koninklijk Concertgebouworkest. Hij noemde Boulez in 'de grootste levende musicus'. Het was o

Joseph Salem: Pierre Boulez - the formative years

Oxford University Press ()
ISBN
blz., gebonden, met muziekvoorbeelden


Volgend jaar zou Pierre Boulez honderd geworden zijn. Terwijl buiten de wetenschap Boulez een vreemde lijkt, is hij daarbinnen zowat een industrie. Sinds zijn dood in januari verschenen aan publicaties één lijvige biografie, vijf omvangrijke boeken over het werk plus een veelvoud aan artikelen. Die publicaties verraden ook dat onze benadering van de man en zijn werk sinds zijn dood enigszins zijn veranderd. We weten iets meer over de persoon (zijn homoseksualiteit is nu openbaar) en veel meer over de context van het Franse muziekleven van de jaren veertig en vijftig. Een grote doorbraak is het boek van Martin Zenck, omdat hij niet slechts veel nieuwe informatie geeft maar ook de kern van Boulez' muziek niet zoekt in ingenieuze constructies maar in esthetische uitgangspunten die gedeeltelijk hun oorsprong hebben buiten de muziek. Die stelling is uitgewerkt door Caroline Potter in haar boek Pierre Boulez - An organized delirium dat ongeveer een half jaar geleden verscheen (en hier door mij werd besproken). Boulez, zo maakt Potter goed duidelijk, was in zijn jonge jaren (tot ) zeer beïnvloed door de ideologie van het Fr

Signalement: Een meester zonder hamer. Pierre Boulez () – Emanuel Overbeeke

Deel FacebookTwitter

Met het boek Een meester zonder hamer schreef de Nederlandse musicoloog Emanuel Overbeeke () een boeiend en rijkelijk gedocumenteerd naslagwerk over de belangrijkste Franse avant-gardecomponist van de twintigste eeuw. Er bestaat al goede tot uitstekende Nederlandstalige literatuur over de muzikale voorhoede van de tweede helft van de twintigste eeuw, maar monografieën over haar hoofdrolspelers zijn zeldzaam. Dat dit boek geen vertaling in het Nederlands is, maar een oorspronkelijk verhaal verteld door een groot liefhebber en pleitbezorger van de muziek van Pierre Boulez (), is zonder meer een grote troef.

De auteur studeerde bij de Nederlandse componist Marius Flothuis () en de Amerikaanse pianist Charles Rosen (), en het hoeft dan ook niet te verwonderen dat deze namen met de regelmatig terugkeren in het discours. Omdat beide leraren intense contacten onderhielden met Boulez, beschikt Overbeeke over informatie uit de eerste hand en enkele treffende inzichten die in de bestaande literatuur niet, of slechts impliciet, aanwezig zijn.

Hoewel ze soms anekdotisch blijven, geven deze getuigenissen extra kleur aan de bekende muziekhistorische verhaallijnen