Marianne von werefkin zelfportret
Een vrouw als spil
Marianne von Werefkin had deze roze salon in München samen met haar partner Alexej von Jawlensky, ook kunstschilder. Ze woonden er sinds , nadat ze elkaar is Sint-Petersburg hadden ontmoet. Hier verbleef Von Werefkin gedurende de winter, terwijl ze zomers in Litouwen op een datsja, een buitenverblijf, woonde. In dat zaaltje botste het realisme van haar privéleermeester Ilja Repin () met het nieuwe expressionisme in wording van Von Werefkin en Von Jawlensky, die op dat moment nog in München een kunstopleiding volgde. Ze trouwden niet, want dan zou Von Werefkin het pensioen van haar overleden vader verspelen.
Het realisme liep toen dood. Het heet dat Von Werefkin in , na een tien jaar durende zoektocht in onder meer Parijs (), het expressionisme zou hebben uitgevonden, maar er was natuurlijk een weg daarnaartoe. En helemaal expressionistisch of abstract werd het bij haar nooit. Dat blijkt bijvoorbeeld uit een pagina uit een schetsboek () uit de collectie van Dick Hannema, de grondlegger van Museum de Fundatie. Mooi hoe enkele schetsboeken in diverse vitrines openliggen en niet – zoals op de recente tentoonstelling met werk van Kandinsky in H’ART Museum in Amsterdam – op een scherm met bladerfunctie vielen te zien; dat spreekt toch minder tot de verbeeldi
Marianne von Werefkin - Pionier van het expressionisme
Ich schaffe mir ganz bewußt Illusionen und Träume.
Darin bin ich Künstler. Ich bin mehr Mann als Frau.
Allein das Bedürfnis zu gefallen und das Mitleid machen mich zur Frau.
Ich bin nicht Mann, ich bin nicht Frau, ich bin Ich.
(Marianne von Werefkin, )
Marianne von Werefkin werd op twintigjarige leeftijd al de Russische Rembrandt genoemd. Ze speelde aan het begin van de 20ste eeuw een cruciale rol in de ontwikkeling van het expressionisme in Duitsland. En ze maakte deel uit van het kunstenaarsnetwerk Der Blaue Reiter. Toch is Marianne von Werefkin () veel minder bekend dan kunstenaars Wassily Kandinsky, Franz Marc en haar langjarige partner Alexej von Jawlensky. Vanaf de herfst is voor het eerst in Nederland het kleurrijke werk van Marianne von Werefkin in een overzichtstentoonstelling te zien, samen met een aantal werken van haar tijdgenoten.
Museum de Fundatie organiseert de tentoonstelling Marianne von Werefkin - Pionier van het expressionisme in samenwerking met het Museo Comunale d’Arte Moderna in Ascona.
Marianne von Werefkin nodigde in de Roze Salon in haar huis in München kunstenaars uit allerlei disciplines uit om van ideeën te wisselen. Ook in de tent
Marianne von Werefkin in de rode stad
Blaue Reiter
Kunstenaarsgroep
De kunstenaarsgroep Der Blaue Reiter was een jaar eerder in München opgericht door Wassily Kandinsky, August Macke en Franz Marc. De internationale groep kwam tot een nieuwe kunst voor de toekomst. Felle kleuren in combinatie met decoratieve patronen, lijnvoering en ritme waren de belangrijkste kenmerken. Marianne von Werefkin ontwikkelde in München een geheel eigen stijl. Een soort mengeling van de stijlen van Louis Anquetin, Paul Gauguin en Edvard Munch. Opvallend zijn de felle kleuren en de schijnbaar eenvoudige composities.Ascona
Marianne von Werefkin en Alexej von Jawlensky emigreerden na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in naar Zwitserland. Het paar woonde eerst in Saint-Prex in de omgeving van Genève en later in ZüriMarianne von Werefkin ( * † )
Grote moed, onvermoeibare arbeid en buitengewoon talent.
Marianna Wladimirowna Werjowkina werd in geboren in een Russische aristocratische familie en ontwikkelde zich tot een schilderes die een uitstekende bijdrage leverde aan het Duitse expressionisme.
Werefkins tekentalent werd al vroeg ontdekt en aangemoedigd. In haar eerste artistieke fase maakte ze naam met realistische schilderijen. Na moderniseerde ze haar schilderstijl en schakelde ze over op een impressionistische stijl.
Voor haar relatie met Alexej Jawlensky onderbrak ze jarenlang haar eigen schilderkunst. Ze was verder gevorderd in de schilderkunst dan hij, maar had besloten om de berooide officier, die vijf jaar jonger was, te trainen en te steunen. Zoals veel vrouwen in de kunst in die tijd, maakte ze haar artistieke ambities ondergeschikt aan de belangen van haar minnaar. Pas rond hervatte Werefkin haar artistieke activiteiten en in maakte ze haar eerste expressionistische schilderijen.
Wat stijl betreft, volgde ze de theorieën van Vincent van Gogh, de oppervlakteschilderkunst van Paul Gauguin, de ton sur ton schilderkunst van Louis Anquetin en de karikatuurschilderkunst van Henri de Toulouse-Lautrec. Iconologisch en qua motieven leende Werefk