Goethe quotes

biografie: Johann Goethe

Johann Wolfgang von Goethe (Frankfurt am Main - Weimar )

Goethe was een Duits schrijver, wetenschapper, filosoof en staatsman.

Zijn vader was een man van hoge status en rijkdom, die toezag op het vroege onderwijs van zijn zoon. De jonge Goethe studeerde rechten aan de universiteiten van Leipzig en Straatsburg. In ging hij werken aan het hoogste gerechtshof in Wetzlar. Na een ongelukkige liefdesrelatie verhuisde Goethe op uitnodiging van Karel August, hertog van Saksen-Weimar, in naar Weimar.

Daar trad hij in staatsdienst van de hertog en hij werd o.a. belast met politieke taken, het beheer van de financiën en de weg- en mijnbouw, het krijgswezen en later het beheer van het hoftheater. In het kader van zijn pogingen om de mijnen in het Thüringer Woud opnieuw leven in te blazen, verhevigde zich Goethes interesse in en onderzoek naar geologie en mineralogie en de natuurwetenschappen in het algemeen. Bij de bestudering van menselijke schedels ontdekte hij het tussenkaaksbeen, een bij de mens vergroeid stuk bot dat voordien alleen bij dieren was aangetroffen. Met deze ontdekking inspireerde hij later onder andere Charles Darwin. Toch ligt Goethes verdienste voor de natuurwetenschappen niet zozeer bij de onderzoeken die hij heeft uitgevoerd, maar b

Lees de Tirade Blog

[p. ]

Boudewijn Büch
‘Goethe en Eckermann: het eeuwige en het onvoltooide.’

Johann Peter Eckermann en het Onvoltooide. Men kan zich er terecht over verwonderen dat de Goethe-Forschung zich met dát probleem niet eerder heeft beziggehouden. De studie van Goethe&#;s leven en werken heeft immers &#; zoals men weet &#; een buitensporige hoeveelheid publikaties opgeleverd. Over Goethe&#;s moeder kan men zich een forse boekenkast vol-kopen, over Goethe&#;s kleinkinderen enige meters drukwerk, maar aangaande Eckermann is het materiaal relatief schaars. Toch is het Eckermann geweest die de stoot tot de ‘Goetheografie’ heeft gegeven en daarnaast de eerste is geweest die ons een beetje achter de schermen bij Goethe liet kijken. Voor het nageslacht heeft hij zijn onovertroffen Gespräche mit Goethe in den letzten Jahren seines Lebens achtergelaten. Nietzsche zei ervan: ‘Wenn man von Goethes Schriften absieht und namentlich von Goethes Unterhaltungen mit Eckermann, dem besten deutschen Buche, das es gibt: was bleibt eigentlich von der deutschen Prosa-Literatur übrig, das es verdiente, wieder und wieder gelesen zu werden?’ Schrijver dezes denkt er ook zo over, maar peinst tevens: En Novalis dan? En Heine? En Klinger? Etc.? Genoeg, we hebben het nu over Eckermann



'Goethe was een meester van het erotische verlangen'

Hij kende Goethes werk en had over hem gelezen: 'Over Goethe is misschien wel het meeste materiaal beschikbaar van alle groten uit de Europese cultuurgeschiedenis.' Maar pas toen hij door de 54delen van Goethes verzamelde brieven ging elk deel telt zo'n pagina's kreeg Rüdiger Safranski het idee dat hij tot Duitslands beroemdste schrijver kon doordringen. 'Door al die brieven kwam ik hem nader, niet door eindeloos over hem te blijven lezen', zegt de Duitse schrijver-filosoof (70) tijdens een gesprek in Amsterdam.

'Toen Schiller dat zei, waren ze nog niet bevriend. Hij voelde zich gekrenkt omdat Goethe hem niet zag staan.'

Ruim een jaar geleden verscheen Goethe Kunstwerk des Lebens: Safranski's biografie van Goethe. Het boek, nu in het Nederlands vertaald door Mark Wildschut, is het slotstuk van een imposante reeks intellectuele biografieën: eerder schreef Safranski over E.T.A. Hoffmann, Schopenhauer, Heidegger, Nietzsche en Schiller.

CV Rüdiger Safranski

geboren in Rottweil

studies filosofie en kunst- en cultuurgeschiedenis in Frankfurt en Berlijn

docent, redacteur van Berliner Hefte

E.T.A. Hoffmann Das Leben eines skeptischen Phantasten

Schopenhauer und die wilden Jahre der Philosophie

Ein Meiste

geleken, terwijl Vulpius als een hoer beschouwd werd. ‘Ein rundes Nichts’, noemde Caroline von Schiller haar. Schillers vriendin Bettina von Arnim vergeleek Goethes vrouw met een stuk vlees: Vulpius was een ‘Blutwurst’, zei ze, een bloedworst die ‘toll’ geworden was.

Het idee van Goethe als een boven aardse zaken verheven genie hield meer dan tweehonderd jaar stand. Vulpius werd door de mensen die van haar bestaan wisten als een aberratie beschouwd, of als een noodzakelijk kwaad. Robert Musil beschreef Vulpius als de ‘Sexualpartnerin des alternden Olympiers’, hoewel Goethe negenendertig was toen hij zijn vrouw leerde kennen, en haar zestien jaar overleefde. Thomas Mann hield het bij de vergelijking met vleeswaren. Vulpius, schreef hij, was ‘un bel pezzo di carne’ - een mooi stuk vlees.

Niet iedereen liet Vulpius links liggen. Johanna Schopenhauer, de moeder van Arthur Schopenhauer, die in na de dood van haar man naar Weimar verhuisd was, berichtte haar zoon in een brief over het huwelijk van Goethe en Vulpius. Goethe, vertelde ze, zou gezegd hebben dat men de wetten in vredestijd misachten kon, maar dat men ze in tijden van nood maar beter kon volgen. Schopenhauer liet haar zoon ook weten dat de nieuwe mevrouw Von G

Vertaald proza

Johann Wolfgang Von Goethe, Aart J. Leemhuis (sam.), Friedrich Von Schiller: Goethe - Schiller

door Erik de Smedt

Op de Theaterplatz in Weimar staan ze broederlijk naast elkaar, in brons vereeuwigd: Goethe en Schiller, de boegbeelden van de klassieke periode in de Duitse literatuur. Goethe heeft beter standgehouden dan Schiller, die soms het slachtoffer lijkt geworden van zijn succes in de schoolcanon en bij de Duitse 'Bildungsbürger'. Rüdiger Safranski schreef de meeslepende biografie Schiller of De uitvinding van het Duitse idealisme, waarin hij de dichter en denker in de context van zijn tijd plaatst. Schillers e sterfjaar deed in ons taalgebied ook de beroemde briefwisseling tussen de twee olympiërs het licht zien en een hedendaagse vertaling van Don Karlos.

door Erik de Smedt

Tegen de onttovering

Met boeken over E.T.A. Hoffmann (de romantiek), A. Schopenhauer (het pessimisme), Fr. Nietzsche (het nihilisme) en M. Heidegger (goed en kwaad) schrijft Safranski gaandeweg een indrukwekkende Duitse ideeëngeschiedenis. In zijn nieuwste boek ontdoet hij Schiller van de moraliserende, burgerlijke stoflaag die zich op de stuk geciteerde dichter heeft vastgezet. De proloog wekt al verbazing. Als Schiller op jarige leeftijd sterft, constateren de dokters bij de