Woutertje pieterse
Multatuli (historische klassieker)
is hét Multatuli-jaar
Multatuli wordt algemeen beschouwd als de belangrijkste schrijver van het Nederlandse taalgebied. Op 2 maart is het zijn ste geboortedag en daarom is uitgeroepen tot het Multatuli-jaar. Ook heeft koning Willem-Alexander op 17 februari een gedenksteen van Multatuli onthuld in de Nieuwe Kerk te Amsterdam en nu behoort hij tot een illuster gezelschap van o.a. Joost van den Vondel, P.C. Hooft en Johan Huizinga. Het thema van de boekenweek kan niet toevalligerwijs 'rebellen en dwarsdenkers' zijn nu we de dwarsdenker des vaderlands een jaar lang in de schijnwerper zetten. De negentiende-eeuwse auteur schreef onder andere het beroemde werk Max Havelaar. Er bestond van hem geen volledige biografie. Dit boek voorzag in deze leemte en is nu te verkrijgen als luxe gebonden editie.
Geliefd en gehaat
Multatuli. Leven en werk van Eduard Douwes Dekker gaat over het leven van een schrijver die geen schrijver wilde zijn; een man die zoveel heeft betekend voor de Nederlandse en Vlaamse arbeidersbeweging, de vrouwenemancipatie, het atheïsme en uiteraard voor de veranderingen in het denken over Nederlands-Indië. Hij was een vrijdenker en groot voorstander van de bevordering van gelijkheid. Multatuli werd door
Voor een ingestorte brug
Biografie van Multatuli
Willem van den Berg
Zelden heeft een proefschrift zoveel pennen in de dag- en weekbladpers in beweging gebracht als Multatuli. Leven en werk van Eduard Douwes Dekker, waarop Dik van der Meulen in september in Leiden promoveerde. Die stortvloed aan beschouwingen valt volgens Willem van den Berg licht te verklaren. Na alle gedateerde, mislukte, lang aangekondigde, maar nimmer verschenen biografieën van de zo geroemde negentiende-eeuwse auteur ligt eindelijk een lezenswaardige biografie ter tafel.
Media-hype
In de stroom aan recensies over Multatuli. Leven en werk van Eduard Douwes Dekker, een vuistdik boek van in totaal pagina's, overheerste de waardering. De toon werd gezet door Brandt Corstius in NRC Handelsblad en Blokker in de Volkskrant, beiden critici die nog al eens zuinig uit de hoek kunnen komen. Brandt Corstius vond het boek weliswaar zowel te dik als te dun, maar hij had het wel in één ruk uitgelezen. Al zijn aanmerkingen ten spijt (te veel vraagtekens, soms te oubollig, op het eind te gedetailleerd) achtte hij het de beste Multatuli-biografie ooit, hoewel dat volgens hem ook weer niet alles zei, gezien de kwaliteit die voorgangers hadden geleverd. Blokker was vooral g
Bot, geestig, scherpzinnig, meedogenloos en tragisch: columnist Hugo Brandt Corstius was het allemaal
Vergeten is hij nog niet, Hugo Brandt Corstius (), al was het maar omdat veel van zijn bewonderaars uit de jaren zeventig, tachtig en negentig van de vorige eeuw nog leven en vaak nog schrijven, en hij een voorbeeld was voor veel schrijvers en columnisten.
In menig links-intellectueel huishouden trok men elkaar de Volkskrant of Vrij Nederland uit handen om het nieuwe stukje te lezen van Piet Grijs, Battus, Raoul Chapkis, Jan Eter, Victor Baarn, Maaike Helder en Stoker, of een van de andere pseudoniemen waaronder de taalkundige Hugo Brandt Corstius schreef. Wie nam hij vandaag weer te grazen?
Het werd hoog tijd voor zijn biografie, ruim tien jaar na zijn dood. In was Liesbeth Koenen, taalkundige, wetenschapsjournalist en columnist, daar al mee begonnen. Ze nam het persoonlijke archief door, ordende de correspondentie en deed interviews.
Helaas werd zij ziek en overleed ze, in Ze was nog niet begonnen met schrijven; wel had ze in een podcast verslag gedaan van haar bevindingen. Elsbeth Etty, literair criticus en biograaf van Henriëtte Roland Holst en Willem Wilmink, nam het werk over en schreef de biografie. Daarbij maakte ze gebruik van Koenens interviews en documentati
Wim Berkelaar
Wat te denken van Hugo Brandt Corstius, ‘veelnaam’, zoals zijn geliefde vijand Renate Rubinstein hem noemde? Hij was als Piet Grijs, Raoul Chapkis, Jan Eter, Dolf Cohen en nog veel meer pseudoniemen vanaf de jaren ’70 onontkoombaar in kranten en weekbladen en liet met zijn venijn en hatelijkheid niemand onberoerd. Nu is er zijn biografie, waaruit het beeld oprijst van een geniale pestkop zonder gevoel voor zijn medemensen, al zijn erotische contacten met 1 man en vele vrouwen ten spijt. En juist dat, het ontbreken van gevoel, geeft zijn werk bij alle spitsvondigheid en geleerdheid, iets oppervlakkigs. Wat hoewel het in zijn leven niet ontbrak aan tragiek – hij werd al jong weduwnaar – ontbreekt dat wel in zijn oeuvre, zo anders dan in dat van de man die hem bestreed en die hij desondanks bewonderde: Willem Frederik Hermans.
Aan zelfkennis ontbrak het Brandt Corstius niet: hij had zelf heel goed in de gaten dat hij een pestkop was, iets dat hij toeschreef aan het syndroom van Asperger, een vorm van autisme dat gekenmerkt wordt door een gebrek aan inlevingsvermogen, een gebrek aan respect voor autoriteit en een grote, obsessieve belangstelling voor een specifiek onderwerp. Inderdaad: allemaal kenmerken die Brandt Corstius typeren. Het pesten begon al
Recensie Ik heb nog nooit gelogen: Hugo Brandt Corstius koos zijn vijanden dichtbij en hield mensen op afstand
‘De waarheid gaat in grijs gekleed,’ zette Hugo Brandt Corstius onder zijn pseudoniem Piet Grijs boven een krantenartikel. Dat maakte het schrijven van zijn biografie niet eenvoudig, zeker niet omdat hij in datzelfde artikel eraan toevoegde: ‘Ik heb nog nooit gelogen.’
Die laatste opmerking is dan ook de titel van de biografie van Hugo Brandt Corstius () door Elsbeth Etty.
Hugo Brandt Corstius schreef onder tientallen pseudoniemen in zo ongeveer alle landelijke kranten over alles. Ook sprak hij 22 jaar lang wekelijks een column uit in het radioprogramma Welingelichte Kringen, bijna zonder haperen terwijl hij in het dagelijks leven stotterde. Zijn publieke aanwezigheid was alom.
In het weekblad Vrij Nederland schreef hij elke week, meer dan veertig jaar lang, columns waarin hij vooral politici de maat nam. Maar ook academici moesten het ontgelden. In zijn vijftien columns tegen Wouter Buikhuisen, die onderzoek deed naar criminaliteit en biologische factoren, werd de hoogleraar vergeleken met Joop Glimmerveen van de extreemrechtse Nederlandse Volksunie – getergd moest Buikhuisen ten slotte zijn baan opgeven.
Lubbers een ‘zwendelaar’
Als het om racisme en discr