Rector coornhert lyceum
Dirck Volckertszoon Coornhert
levensbeschrijving(en)
door J.A.L. Lancée in Biografisch Lexicon voor de geschiedenis van het Nederlands Protestantisme
Prentkunstenaar, tekenaar. Geboren: , Amsterdam. Gestorven: 29 oktober , Gouda. meer
in Letterkundig woordenboek voor Noord en Zuid () in de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
in Biographisch anthologisch en critisch woordenboek der Nederduitsche dichters. Deel 2 CAB-GYZ () in de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
in De Nederlandse en Vlaamse auteurs () in de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
in Dirck Volckertszoon Coornhert () in de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
in Biographisch woordenboek der Noord- en Zuidnederlandsche letterkunde () in de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
in Weet of rust (ed. Henk Bonger en Arie-Jan Gelderblom) () in de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
in Opperste ghoeds nasporinghe () in de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
in Boeven-tucht () in de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
in Auteurspagina in de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
COORNHERT (Dirck Volc
De zestiende-eeuwse geleerde Dirk Volcertsz Coornhert publiceerde bewust niet in het Latijn, maar in de volkstaal. Hij vond dat iedereen zijn werk moest kunnen lezen en niet alleen een kleine elite. Dat paste ook bij zijn opvatting dat ieder mens dankzij een ‘goddelijke vonk’ zelf een keuze kon maken tussen goed en kwaad.
Dit artikel krijgt u van ons cadeau
Wilt u ook toegang tot HN Actueel? Hiermee leest u dagelijks geschiedenisverhalen met een actuele aanleiding op onze website en ontvangt u exclusieve nieuwsbrieven. U kunt de eerste maand onbeperkt lezen voor € 1, Sluit hier een abonnement af en u heeft direct toegang.
Nederlandse denkers zijn in dit land vaak stiefmoederlijk behandeld. Pas de afgelopen decennia werden de verzamelde geschriften en brieven van Erasmus uitgegeven, en het duurde tot voordat er eindelijk een volwaardige biografie van hem verscheen. Ook de belangstelling voor Spinoza leefde pas weer op toen buitenlandse auteurs als Jonathan Israel en Steven Nadler boeken over hem publiceerden. Beide denkers waren lange tijd beroemder in het buitenland dan in Nederland, wat mogelijk kwam doordat deze denkers in het Latijn schreven.
Dirk Volcertsz Coornhert deed dat bewust niet, zodat het belang van zijn werk buiten Nederland nauwelijks werd opgem
Dirck Volckertsz Coornhert
Portretten
Portret van Dirck Volckertsz Coornhert Portretbuste van voren van humanist en kunstenaar Dirck Volckertsz Coornhert, met hoed. Onder het portret staat de naam van de geportretteerde, gevolgd door meer
Portret van Dirck Volckertsz Coornhert in allegorische omlijsting Portret van Dirck Volckertsz Coornhert omgeven door wolken en door tien brandende harten die door handen worden vastgehouden, elk meer
Portret van Dirck Volckertsz. Coornhert Portret in ovaal van de humanist en kunstenaar Dirck Volckertsz. Coornhert (), met ornamentomlijsting (van aparte plaat gedrukt). Opschrift in het meer
Portret van Dirck Volckertsz Coornhert Portret van geleerde, schrijver en kunstenaar Dirck Volckertsz Coornhert met een hoed op zijn hoofd. Onderaan in de marge zijn naam en een tweeregelig vers meer
Portret van Dirck Volckertsz. Coornhert Portret in ovaal van de humanist en kunstenaar Dirck Volckertsz. Coornhert (), zonder de ornamentomlijsting die op andere versies te zien is (van meer
Portret van Dirck Volckertsz. Coornhert Portre
[Dirk Volckertszoon Coornhert]
Coornhert (Dirk Volckertszoon), geb. te Amst. in , ontving als de zoon van een bemiddeld koopman eene goede opleiding ook in graveer- en toonkunst, reisde volgens gebruik naar Portugal en Spanje, trouwde thuis gekomen de zuster der bijzit van Reinout van Brederode en verspeelde daarmede zijn ouderlijk erfdeel. Toen kwam hij in dienst van dezen Brederode, vestigde zich te Haarlem als graveur, werd er notaris en zelfs secr. en pens. der stad. Wegens de godsdienstvervolgingen uitgeweken en in afwezigheid, Sept. , door den raad van beroerten veroordeeld, verkeerde hij in 't buitenland, totdat de zaken van hem korten tijd tot secr. der Staten van Holland verhieven, doch Lumey deed hem spoedig weder uitwijken. In vatte hij zijn Haarlemsch notariaat op; daarna vindt men hem in Den Haag om een dispuut met Saravia te houden, later te Delft en het laatst te Gouda, waar zijn rusteloos leven eindigde 29 Oct.
Zijne geschr. zijn talrijk, en belangrijk als proza van het nieuwe tijdvak onzer letteren. Zijne werken - met uitzondering der vertalingen van Cicero, Seneca, Boccacio en de Odyssea, - vormen drie deelen in folio, Amst. en Gouda, Tot de meer bekende afz. uitgegevene behooren: Veelerhande Geestelicke Liedekens, ; Lof van de ghevanghenisse; Vant l
Bronnen tot de kennis van het leven en de werken van D.V. Coornhert ()
Uitgegeven door Bruno Becker (jaar van publicatie: )
Deze uitgave documenteert het leven en werk van Dirck Volkertszoon Coornhert () in de eerste jaren van de Nederlandse Opstand. Een groot gedeelte van zijn leven woonde hij te Haarlem, waar hij vermeld wordt als etser en graveur, drukker, notaris en secretaris van het stadsbestuur. Meer nog is hij bekend als dichter en schrijver, voorvechter van de godsdienstvrijheid en ontwerper van een nieuw en humaner strafstelsel.
Eind werd Coornhert door de Spanjaarden gearresteerd en verhoord over zijn politieke en godsdienstige opvattingen. Na enkele maanden kon hij vluchten en begon een ballingschap van tien jaar in Duitsland, onderbroken door een kort verblijf in als secretaris van de Staten van Holland. In keerde Coornhert definitief terug naar Holland en mengde hij zich in de discussies over verschillende godsdienstige strijdpunten.
De bronnenuitgave bestaat uit drie onderdelen. Het eerste gedeelte telt documenten (voor driekwart uit het Gemeentearchief Haarlem), is divers van aard en bevat onder meer notariële akten en informatie over de verschillende reizen van Coornhert. Het vormt basismateriaal voor een biografie. Het tweede gedeelte heeft betrekk